Hytaý-Afrika Hyzmatdaşlyk Forumy | Täze döwür üçin umumy geljegi bolan Hytaý-Afrika jemgyýetini gurmak baradaky Pekin jarnamasy!

5-nji sentýabrda Pekiniň Täze döwür üçin umumy geljegi bolan Hytaý-Afrika jemgyýetini gurmak baradaky Jarnamasy (Doly tekst) çap edildi. Energetika barada aýdylanda bolsa, Hytaýyň gün, gidro we ýel energiýasy ýaly täzelenip bilýän energiýa çeşmelerini has gowy ulanmakda Afrika ýurtlaryna goldaw berjekdigi aýdylýar. Şeýle hem Hytaý, energiýa tygşytlaýjy tehnologiýalara, ýokary tehnologiýaly pudaklara we ýaşyl az uglerodly pudaklara az zyňylýan taslamalara maýa goýumlaryny hasam giňelder, Afrika ýurtlaryna energiýa we senagat gurluşlaryny optimizirlemäge, ýaşyl wodorod we ýadro energiýasyny ösdürmäge kömek eder.

Doly tekst:

Hytaý-Afrika Hyzmatdaşlyk Forumy | Täze döwür üçin umumy geljegi bolan Hytaý-Afrika jemgyýetini gurmak baradaky Pekin jarnamasy (Doly tekst)

Biz, döwlet baştutanlary, hökümet ýolbaşçylary, wekiliýetleriň baştutanlary we Hytaý Halk Respublikasyndan we 53 Afrika ýurtlaryndan Afrika Bileleşigi Komissiýasynyň başlygy, 2024-nji ýylyň 4-6-njy sentýabry aralygynda Hytaý-Afrika Hyzmatdaşlyk Forumynyň Pekin sammitini geçirdik, Hytaýda. Sammitiň mowzugy “Döwrebaplaşmagy öňe sürmek we umumy geljegi bolan ýokary derejeli Hytaý-Afrika jemgyýetini gurmak üçin birleşmek”. Sammit “Täze döwür üçin umumy geljegi bolan Hytaý-Afrika jemgyýetini gurmak baradaky Pekin jarnamasyny” biragyzdan kabul etdi.

I. Umumy geljegi bolan ýokary derejeli Hytaý-Afrika jemgyýetini gurmak barada

1. Hytaýyň we Afrikanyň ýolbaşçylarynyň adamzat üçin umumy geljegi bolan jemgyýet gurmak, ýokary hilli guşak we ýol gurluşygy, global ösüş başlangyçlary, global howpsuzlyk başlangyçlary we global siwilizasiýa başlangyçlary bilen jemgyýeti gurmak baradaky wagyz-nesihatlaryny doly tassyklaýarys. Countrieshli ýurtlary dowamly parahatçylyk, ähliumumy howpsuzlyk, umumy abadançylyk, aç-açanlyk, öz içine alyjylyk we arassaçylyk dünýäsini gurmak, maslahat, goşant goşmak we paýlaşmak esasynda global dolandyryşy ösdürmäge, adamzadyň umumy gymmatlyklaryny durmuşa geçirmäge, täze görnüşleri ösdürmäge çagyrýarys. halkara gatnaşyklary we bilelikde parahatçylygyň, howpsuzlygyň, abadançylygyň we ösüşiň ajaýyp geljegine tarap hereket ediň.
2. Hytaý, Afrika Bileleşiginiň 2063-nji gün tertibiniň ilkinji onýyllygyny durmuşa geçirmek we ikinji onýyllygyň durmuşa geçiriş meýilnamasyny durmuşa geçirmek arkaly sebitleýin integrasiýany we ykdysady ösüşi çaltlaşdyrmak ugrundaky tagallalaryna işjeň goldaw berýär. Afrika, Hytaýyň 2063-nji ýyldaky meýilnamasynyň ikinji onýyllygyny başlamak üçin berýän goldawyna ýokary baha berýär. Hytaý, 2063-nji ýyldaky meýilnamanyň ikinji onýyllygynda kesgitlenen ileri tutulýan ugurlarda Afrika bilen hyzmatdaşlygy güýçlendirmek isleýär.
3. “Dolandyryşda tejribe alyşmagy güýçlendirmek we döwrebaplaşdyryş ýollaryny öwrenmek” atly ýokary derejeli ýygnakda gazanylan möhüm ylalaşygy durmuşa geçirmek üçin bilelikde işläris. Döwrebaplaşdyryşy bilelikde ösdürmegiň taryhy geljegi we umumy geljegi bolan ýokary derejeli Hytaý-Afrika jemgyýetini gurmagyň häzirki zaman ähmiýeti diýip hasaplaýarys. Döwrebaplaşdyryş ähli ýurtlaryň umumy gözlegidir we parahatçylykly ösüş, özara bähbit we umumy abadançylyk bilen häsiýetlendirilmelidir. Hytaý we Afrika ýurtlar, kanun çykaryjy guramalar, hökümetler, ýerli welaýatlar we şäherler arasyndaky alyş-çalyşlary giňeltmäge, dolandyryş, döwrebaplaşdyryş we garyplygy azaltmak boýunça tejribe alyşmagy yzygiderli çuňlaşdyrmaga we öz siwilizasiýalaryna, ösüşine esaslanýan döwrebaplaşdyryş modellerini öwrenmekde birek-birege goldaw bermäge taýýardyr. zerurlyklary, tehnologiki we innowasiýa üstünlikleri. Hytaý Afrikanyň döwrebaplaşdyryş ýolunda hemişe ýoldaş bolar.
4. Afrika şu ýylyň iýul aýynda geçirilen Hytaý Kommunistik partiýasynyň 20-nji Merkezi komitetiniň Üçünji umumy mejlisine ýokary baha berýär, özgertmeleri has çuňlaşdyrmak we ýurtlara has köp ösüş mümkinçilikleri getirjek hytaý stilini döwrebaplaşdyrmak üçin yzygiderli çäreleri görendigini belläp geçdi. bütin dünýäde, şol sanda Afrika.
5. Bu ýyl parahatçylykly ýaşamagyň bäş ýörelgesiniň 70 ýyllygy bellenýär. Afrika Hytaýyň Afrika bilen gatnaşyklary ösdürmekde bu möhüm ýörelgä eýermegine ýokary baha berýär, Afrikanyň ösüşi, halklaryň arasyndaky dostlukly gatnaşyklary saklamak we özygtyýarlylyga we deňlige hormat goýmak üçin möhüm ähmiýete eýe. Hytaý yhlas, ýakynlyk we özara bähbitlilik ýörelgelerini goldamagy dowam etdirer, Afrika ýurtlarynyň öz şertlerine baglylykda alyp barýan syýasy we ykdysady saýlawlaryna hormat goýar, Afrikanyň içerki işlerine goşulmazlyk we Afrika kömek bermek üçin şertler goýmaz. Hytaý we Afrika, “çyn ýürekden dostluk, deň hukuklylyk, özara bähbit, umumy ösüş, adalat we adalat, şeýle hem tendensiýalara uýgunlaşmak we aç-açanlygy öz içine alýan“ Hytaý-Afrika dostlugy we hyzmatdaşlygy ”dowamly ruhuna ygrarly bolarlar we öz içine alyjylyk ”atly täze döwürde Hytaý we Afrika üçin umumy geljegi bolan jemgyýet gurmak.
6. Esasy gyzyklanmalar we esasy meseleler bilen baglanyşykly meselelerde Hytaý bilen Afrikanyň birek-birege goldaw berjekdigini nygtaýarys. Hytaý Afrikanyň milli garaşsyzlygy, agzybirligi, territorial bitewiligi, özygtyýarlylygy, howpsuzlygy we ösüş bähbitlerini goramak ugrundaky tagallalaryna berk goldaw berýändigini tassyklady. Afrika dünýäde diňe bir Hytaýyň bardygyny, Taýwanyň Hytaýyň çäginiň aýrylmaz bölegidigini, Hytaý Halk Respublikasynyň hökümetiniň bolsa Hytaýyň hemmesine wekilçilik edýän ýeke-täk kanuny hökümetdigini aýdyp, “Bir Hytaý” ýörelgesine berk ygrarlydygyny tassyklaýar. Afrika Hytaýyň milli birleşmek ugrundaky tagallalaryny berk goldaýar. Halkara hukugyna we içerki işlere goşulmazlyk ýörelgesine görä, Gonkong, Sinszýan we Tibet bilen baglanyşykly meseleler Hytaýyň içerki işleri.
7. Adam hukuklaryny öňe sürmek we goramak, şol sanda ösüş hukugyny adamzadyň umumy sebäbidir we birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk we syýasata garşy çykmak esasynda amala aşyrylmalydygyna ynanýarys. Adam hukuklary meýilnamalarynyň, BMG Adam Hukuklary Geňeşiniň we onuň bilen baglanyşykly mehanizmleriň syýasylaşdyrylmagyna berk garşy çykýarys we täze kolonializmiň we halkara ykdysady ekspluatasiýanyň ähli görnüşlerini ret edýäris. Biz halkara jemgyýetçiligini jynsparazlygyň we jyns taýdan kemsitmegiň ähli görnüşlerine tutanýerli garşy durmaga we garşy durmaga, dini ýa-da ynanç sebäplerine görä çydamsyzlyga, stigmatizasiýa we zorluga sebäp bolmaga garşy durmaga çagyrýarys.
8. Hytaý Afrika ýurtlarynyň has möhüm rol oýnamagyny we global dolandyryşa has uly täsir etmegini, esasanam öz içine alyjy çarçuwanyň çäginde global meseleleri çözmekde goldaw berýär. Hytaý, afrikalylaryň halkara guramalarynda we edaralarynda ýolbaşçylyk wezipesini ýerine ýetirmäge ukyplydygyna we olaryň bellenmegini goldaýandygyna ynanýar. Afrika, Afrika Bileleşiginiň G20-e resmi agzalygyny Hytaýyň işjeň goldawyna ýokary baha berýär. Hytaý G20 işlerinde Afrika bilen baglanyşykly ileri tutulýan meseleleri goldamagy dowam etdirer we has köp Afrika ýurtlarynyň BRICS maşgalasyna goşulmagyny garşy alar. Şeýle hem, BMG-nyň 79-njy Baş Assambleýasyna başlyklyk etjek Kamerunly şahsyýeti garşylaýarys.
9. Hytaý bilen Afrika deňhukukly we tertipli dünýä köptaraplylygyny goldaýarlar, BMG bilen halkara ulgamyny, halkara hukugyna esaslanýan halkara tertibi we BMG-nyň Tertipnamasyna esaslanýan halkara gatnaşyklarynyň esasy ýörelgelerini berk saklaýarlar. Afrikanyň başdan geçirýän taryhy adalatsyzlyklaryny, şol sanda ösýän ýurtlaryň, esasanam Afrika ýurtlarynyň BMG we Howpsuzlyk Geňeşindäki wekilçiligini artdyrmak üçin zerur reformalary we BMG-ny güýçlendirmeklige çagyrýarys. Hytaý, Howpsuzlyk Geňeşiniň reformalarynda Afrikanyň talaplaryny çözmek üçin ýörite çäreleri goldaýar.

Hytaý gulçulyk, kolonializm we aparteid ýaly taryhy jenaýatlara garşy çykýan we adalaty dikeltmek üçin kompensasiýa talap edýän 2024-nji ýylyň fewral aýynda geçirilen 37-nji AU sammitinde çap edilen “Afrikanyň adalatly sebäbi we öwezini doluş tölegleri üçin bitewi fronty döretmek baradaky beýannamany” belläp geçdi. Afrika. Eritreýanyň, Günorta Sudanyň, Sudanyň we Zimbabwäniň öz ykballaryny kesgitlemäge, ykdysady we sosial ösüşi dowam etdirmäge we Günbatardan bu ýurtlara uzak möhletleýin sanksiýalary we adalatsyz çemeleşmegi talap etmegine haklydygyna ynanýarys.

10. Hytaý we Afrika öz içine alyjy we deňhukukly ykdysady globallaşmagy goldaýarlar, ýurtlaryň, esasanam ösýän ýurtlaryň umumy talaplaryna jogap berýärler we Afrikanyň aladalaryna ýokary üns berýärler. Halkara maliýe ulgamynda özgertmeleri, Günorta ýurtlar üçin ösüşi maliýeleşdirmegi gowulandyrmagy, umumy abadançylygy gazanmak we Afrikanyň ösüş zerurlyklaryny has gowy kanagatlandyrmak üçin çagyrýarys. Kwotalar, ýörite çyzuw hukuklary we ses bermek hukugy bilen baglanyşykly reformalara ünsi jemläp, Bütindünýä Banky we Halkara Walýuta Gaznasy ýaly köptaraplaýyn maliýe guramalarynda özgertmelere işjeň gatnaşarys we öňe süreris. Ösüp barýan ýurtlar üçin halkara pul we maliýe ulgamyny has adalatly edip, dünýä ykdysady şertlerinde bolup geçýän üýtgeşmeleri has gowy görkezmek üçin ösýän ýurtlar üçin wekilçiligiň we sesiň artmagyna çagyrýarys.

Hytaý we Afrika Bütindünýä Söwda Guramasynyň esasy gymmatlyklaryny we ýörelgelerini goldamagy, “zynjyrlaryň bölünmegine we döwülmegine” garşy durar, birtaraplaýynlyga we proteksionizme garşy durar, ösýän agzalaryň, şol sanda Hytaý we Afrika ýurtlarynyň kanuny bähbitlerini gorar we global ykdysady ösüşi güýçlendirer. Hytaý, 2026-njy ýylda Afrika yklymynda geçiriljek 14-nji BSG ministrler konferensiýasynda ösüşe gönükdirilen netijeleri gazanmagy goldaýar. Hytaý we Afrika BSG reformalaryna işjeň gatnaşar, öz içine alyjy, aç-açan, aç-açan we diskriminasiýa gurmaýan reformalary goldaýar. we adalatly köptaraplaýyn söwda ulgamy, BSG-nyň işinde ösüş meseleleriniň esasy roluny güýçlendirýär we BSG-nyň esasy ýörelgelerini goldaýan mahaly jedelleriň hemmetaraplaýyn we gowy işlemegini üpjün edýär. Ösüp barýan ýurtlaryň durnukly ösüş hukuklaryny bozýan we howanyň üýtgemegine garşy göreşmek we daşky gurşawy goramak bahanasy bilen kömür serhedini sazlamak mehanizmleri ýaly birtaraplaýynlyga we proteksionistik çärelere garşy çykýan käbir ösen ýurtlaryň birtaraplaýyn mejbury çärelerini ýazgarýarys. Dünýä üçin peýdaly we Hytaý-Afrika gatnaşyklarynyň durnukly ösüşine goldaw bermek üçin möhüm minerallar üçin ygtybarly we durnukly üpjünçilik zynjyryny döretmäge borçlanýarys. BMG Baş Assambleýasynyň energiýa geçişi üçin möhüm minerallar toparyny döretmek baradaky başlangyjyny goldaýarys we çig mal bilen üpjün edýän ýurtlara senagat zynjyrynyň bahasyny ýokarlandyrmak üçin kömek çagyrýarys.

II. Afrika Bileleşiginiň 2063-nji ýyl meýilnamasy we BMG 2030-nyň Durnukly ösüş maksatlaryna laýyk gelýän ýokary hilli guşak we ýol gurluşygyny ösdürmek

(12)“Qualityokary hilli guşak we ýol gurluşygy: Maslahat, gurluşyk we paýlaşmak üçin häzirki zaman ösüş platformasyny döretmek” atly ýokary derejeli ýygnakda gazanylan möhüm ylalaşygy bilelikde durmuşa geçireris. Parahatçylyk, hyzmatdaşlyk, aç-açanlyk, öz içine alyjylyk, özara öwrenişmek we ýeňiş gazanmak üçin “küpek ýoly” ruhuna esaslanýan we AU-nyň gün tertibi 2063 we Hytaý-Afrika Hyzmatdaşlyk Görnüşi 2035-i öňe sürmek bilen bilelikde ýörelgelere eýereris maslahat, gurluşyk we paýlaşmak we açyklyk, ýaşyl ösüş we bitewilik düşünjelerini goldamak. Hytaý-Afrika guşak we ýol başlangyjyny ýokary standartly, adamlara peýdaly we dowamly hyzmatdaşlyk ýoluna öwürmegi maksat edinýäris. Internationalokary hilli guşak we ýol gurluşygyny AU-nyň gün tertibi 2063 maksatlary, BMG 2030 Durnukly ösüş gün tertibi we Afrika ýurtlarynyň ösüş strategiýalary bilen halkara hyzmatdaşlygyna we global ykdysady ösüşe has uly goşant goşarys. Afrika ýurtlary 2023-nji ýylyň oktýabr aýynda Pekinde 3-nji guşak we ýol forumynyň üstünlikli geçirilmegini mähirli gutlaýarys. BMG-nyň 2030-njy ýylyň Durnukly ösüş gün tertibini has gowy durmuşa geçirmek üçin geljekki BMG sammitlerini we oňyn “Geljekki şertnamany” biragyzdan goldaýarys.

(13)Hytaý Afrikanyň ösüş meýilnamasynyň möhüm hyzmatdaşy hökmünde forumyň Afrika ýurtlary, Afrika Bileleşigi we oňa degişli guramalar we Afrika sebitleýin guramalary bilen hyzmatdaşlygy güýçlendirmek isleýär. Afrika infrastrukturasyny ösdürmek meýilnamasyny (PIDA), Prezidentiň infrastruktura çempionlary başlangyjy (PICI), Afrika Bileleşiginiň Ösüş Agentligi - Afrikanyň Ösüşi üçin Täze Hyzmatdaşlyk (AUDA-NEPAD), Afrika Oba hojalygyny Ösdüriş Maksatnamasy (CAADP) durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşarys. we beýleki pan-Afrika meýilnamalarynyň arasynda Afrikanyň Çalt Senagat Ösüşi (AIDA). Afrikanyň ykdysady integrasiýasyny we baglanyşygyny goldaýarys, serhetaşa we sebitara infrastruktura taslamalarynda Hytaý-Afrika hyzmatdaşlygyny çuňlaşdyrýarys we çaltlaşdyrýarys we Afrikanyň ösüşine goldaw berýäris. Hytaý bilen Afrikanyň arasynda logistika baglanyşygyny ýokarlandyrmak we söwda we ykdysady derejeleri ýokarlandyrmak üçin bu meýilnamalary “Guşak we ýol” hyzmatdaşlygy taslamalary bilen deňleşdirmegi goldaýarys.

(14)Afrika Kontinental Erkin Söwda Sebitiniň (AfCFTA) ähmiýetini belläp geçýäris, AfCFTA-nyň doly durmuşa geçirilmegi Afrikada gymmatlyk döreder, iş ýerleri döreder we ykdysady ösüşi ýokarlandyrar. Hytaý Afrikanyň söwda integrasiýasyny güýçlendirmek ugrundaky tagallalaryny goldaýar we AfCFTA-nyň hemmetaraplaýyn döredilmegine, Pan-Afrika töleg we hasaplaşyk ulgamynyň ösdürilmegine we Hytaýyň halkara import sergisi we Hytaý ýaly platformalar arkaly Afrika önümleriniň ornaşdyrylmagyna goldaw bermäge dowam eder. -Afrika ykdysady we söwda sergisi. Afrikanyň Hytaýa girýän Afrika oba hojalyk önümleri üçin “ýaşyl kanal” ulanmagyny goldaýarys. Hytaý has çeýe we pragmatiki söwda we maýa goýumlaryny liberallaşdyrmak meýilnamalaryny öňe sürmek we Afrika ýurtlary üçin elýeterliligi giňeltmek bilen gyzyklanýan Afrika ýurtlary bilen bilelikdäki ykdysady hyzmatdaşlygyň çarçuwaly şertnamalaryna gol çekmäge taýýardyr. Bu, Hytaý-Afrika ykdysady we söwda hyzmatdaşlygy üçin uzak möhletli, durnukly we öňünden aýdyp boljak institusional kepillikleri üpjün eder we Hytaý iň ösen ýurtlar, şol sanda Afrika ýurtlary üçin birtaraplaýyn elýeterliligi giňelder we Hytaý kärhanalaryny Afrika göni maýa goýumlaryny artdyrmaga höweslendirer.

(15)Hytaý-Afrika maýa goýum hyzmatdaşlygyny ösdüreris, senagat zynjyryny we üpjünçilik zynjyry hyzmatdaşlygyny ösdüreris we ýokary bahaly önümleri öndürmek we eksport etmek mümkinçiligini ýokarlandyrarys. Biz öz kärhanalarymyza dürli özara peýdaly hyzmatdaşlygyň dürli modellerini işjeň ulanmakda goldaw berýäris, iki tarapdaky maliýe guramalaryny hyzmatdaşlygy berkitmäge we ikitaraplaýyn ýerli walýuta hasaplaşyklaryny we daşary ýurt walýuta ätiýaçlyklaryny giňeltmäge höweslendirýäris. Hytaý Afrika bilen ýerli derejedäki söwda we ykdysady alyş-çalyş platformalaryny goldaýar, ýerli seýilgähleriň we Hytaýyň ykdysady we söwda hyzmatdaşlyk zolaklarynyň ösmegine goldaw berýär we Hytaýyň merkezi we günbatar sebitleriniň Afrika girmegini ösdürýär. Hytaý öz kärhanalaryny Afrikada maýa goýumlaryny giňeltmäge we halkara hukugyna, ýerli kanunlara we kadalara, däp-dessurlara we dini ynançlara doly hormat goýmak, jemgyýetçilik jogapkärçiligini işjeň ýerine ýetirmek, Afrikada ýerli önümçiligi we gaýtadan işlemegi goldamak we Afrika ýurtlaryna garaşsyzlyk gazanmakda kömek bermek bilen bir hatarda ýerli zähmeti ulanmaga çagyrýar. we durnukly ösüş. Hytaý, Hytaýdan we Afrikadan gelen kärhanalar üçin durnukly, adalatly we amatly iş gurşawyny üpjün etmek we işgärleriň, taslamalaryň we edaralaryň howpsuzlygyny we kanuny hukuklaryny we bähbitlerini goramak üçin ikitaraplaýyn maýa goýumlaryny höweslendirmek we ýeňilleşdirmek şertnamalaryna gol çekmäge we netijeli durmuşa geçirmäge taýýardyr. Hytaý Afrika KOK-laryň ösüşini goldaýar we Afrikany KOK-yň ösüşi üçin ýörite karzlardan gowy peýdalanmaga çagyrýar. Iki tarap hem Hytaýyň Afrikadaky Korporatiw Sosial Jogapkärçilik Bileleşigine ýokary baha berýär, bu “100 kompaniýa, 1000 oba” inisiatiwasyny durmuşa geçirýär we Afrikadaky hytaý kärhanalaryna sosial jogapkärçiliklerini ýerine ýetirmäge ugrukdyrýar.

(16)Afrikanyň ösüşini maliýeleşdirmek aladalaryna uly ähmiýet berýäris we halkara maliýe guramalaryny ösýän ýurtlara, şol sanda Afrika ýurtlaryna has köp serişde bölüp bermäge we maliýeleşdirmegiň amatlylygyny we adalatlylygyny ýokarlandyrmak üçin Afrika serişdeleri bermek üçin tassyklama işini optimizirlemäge çagyrýarys. Hytaý Afrikanyň maliýe guramalaryna goldaw bermegi dowam etdirmäge taýýardyr. Afrika, Hytaýyň Afrika ýurtlary üçin karz dolandyryşyna goşan goşandyna, şol sanda G20 Karz Hyzmatlaryny togtatmak inisiatiwasynyň umumy çarçuwasy boýunça karzlary bejermek we HPG-nyň Afrika ýurtlaryna ýörite çyzmak hukuklary üçin 10 milliard dollar bermegi üçin minnetdar. Biz halkara maliýe guramalaryny we täjirçilik karz berijilerini “bilelikdäki hereket, adalatly ýük” ýörelgelerine esaslanýan Afrika karzlaryny dolandyrmaga gatnaşmaga we Afrika ýurtlaryna bu möhüm meseläni çözmäge kömek etmäge çagyrýarys. Bu nukdaýnazardan ösýän ýurtlara, şol sanda Afrikada, ösüşi üçin uzak möhletleýin elýeterli maliýeleşdirmegi üpjün etmek üçin goldaw artdyrylmalydyr. Ösýän ýurtlaryň, şol sanda Afrikadaky ýurtlaryň özygtyýarly bahalarynyň karz çykdajylaryna täsir edýändigini we has obýektiw we aç-açan bolmalydygyny gaýtalaýarys. AU çarçuwasynda Afrika reýting gullugyny döretmegi we Afrikanyň ykdysady özboluşlylygyny görkezýän täze baha beriş ulgamyny döretmek üçin Afrika Ösüş Bankynyň goldawyny goldaýarys. Ösüşiň durnukly maksatlaryna ýetmek üçin subsidiýalary köpeltmek, ýeňillikli maliýeleşdirmek we Afrika ýurtlarynyň zerurlyklaryna laýyk gelýän täze maliýeleşdiriş gurallaryny döretmek ýaly öz ygtyýarlyklarynyň çäginde goşmaça maliýeleşdirmegi üpjün etmek üçin köptaraplaýyn ösüş banklaryny özgertmäge çagyrýarys.

III. Global ösüş başlangyjy, Hytaý-Afrikanyň ösüşinde bilelikdäki hereketler üçin strategiki esas hökmünde

(17)Global Ösüş Inisiatiwasyny durmuşa geçirmäge we ýokary hilli hyzmatdaşlygy gurmak üçin bu çäkde hyzmatdaşlyga işjeň gatnaşmaga borçlanýarys. Afrika Hytaýyň Afrikada azyk önümçiligini giňeltmek üçin Global Ösüş Inisiatiwasy boýunça teklip eden işlerine ýokary baha berýär we Hytaýy oba hojalygyna maýa goýumlaryny artdyrmaga we tehnologiýa hyzmatdaşlygyny çuňlaşdyrmaga çagyrýar. “Global Ösüş Inisiatiwasynyň dostlary” toparyny we “Global Ösüşi Ösdüriş Merkezi Tory” halkara jemgyýetçiligini BMG 2030 Durnukly Ösüş Maksatlarynyň durmuşa geçirilmegini çaltlaşdyrmak we geljekdäki üstünlikleri üpjün etmek üçin esasy ösüş meselelerine gönükdirmäge itergi berýäris. BMG sammitleri ösýän ýurtlaryň aladalaryny çözýär. “Global Günorta” ýurtlarynda ykdysady ösüşi ösdürmäge gönükdirilen Hytaý-Afrika (Efiopiýa) -UNIDO Hyzmatdaşlyk görkeziş merkeziniň döredilmegini goldaýarys.

(18)“Senagatlaşma, oba hojalygyny döwrebaplaşdyrmak we ýaşyl ösüş: döwrebaplaşdyrmagyň ýoly” atly ýokary derejeli ýygnakda gazanylan möhüm ylalaşygy bilelikde durmuşa geçireris. Afrika, 2023-nji ýylda Hytaý-Afrika liderleriniň gepleşiklerinde yglan edilen “Afrika senagatlaşdyryş inisiatiwasyna goldaw”, “Hytaý-Afrika oba hojalygyny döwrebaplaşdyrmak meýilnamasy” we “Hytaý-Afrika zehinleri taýýarlamak hyzmatdaşlygy meýilnamasy” üçin ýokary baha berýär, sebäbi bu başlangyçlar Afrikanyň ileri tutulýan ugurlaryna laýyk gelýär we goşant goşýar. integrasiýa we ösüş üçin.

(19)“Hytaý-Afrika Greenaşyl wekili Maksatnamasy”, “Hytaý -Afrika Greenaşyl innowasiýa maksatnamasy we “Afrika ýeňil guşagy”. Hytaý, Afrika ýurtlaryna fotoelektrik, gidroelektrik we ýel energiýasy ýaly täzelenip bilýän energiýa çeşmelerini has gowy ulanmakda Hytaý-Afrika Energetika Hyzmatdaşlygynyň işjeň roluny goldaýarys. Hytaý Afrika ýurtlaryna energiýa we senagat gurluşlaryny optimizirlemäge we ýaşyl wodorod we ýadro energiýasyny ösdürmäge kömek etmek üçin energiýa tygşytlaýan tehnologiýalary, ýokary tehnologiýaly pudaklary we ýaşyl az uglerodly pudaklary öz içine alýan pes zyňyndy taslamalaryna maýa goýumlaryny hasam giňelder. Hytaý AUDA-NEPAD Howanyň çydamlylygy we uýgunlaşma merkeziniň işini goldaýar.

(20)Tehnologiki ynkylap we senagat öwrülişiginiň täze tapgyrynyň taryhy mümkinçiliklerinden peýdalanmak üçin Hytaý täze öndürijilik güýçleriniň ösüşini çaltlaşdyrmak, tehnologiki innowasiýalary we üstünlikleri özgertmek we sanly ykdysadyýetiň hakyky bilen integrasiýasyny çuňlaşdyrmak üçin Afrika bilen işleşmäge taýýardyr. ykdysadyýet. Global tehnologiýa dolandyryşyny bilelikde gowulandyrmaly we öz içine alyjy, açyk, adalatly, adalatly we diskriminasiýa däl tehnologiýa ösüş gurşawyny döretmeli. Tehnologiýany parahatçylykly ulanmagyň ähli ýurtlara halkara hukugy tarapyndan berlen aýrylmaz hukukdygyny nygtaýarys. BMG Baş Assambleýasynyň “Halkara howpsuzlykda tehnologiýanyň parahatçylykly ulanylmagyny öňe sürmek” we ösýän ýurtlaryň tehnologiýany parahatçylykly ulanmak hukugyndan doly peýdalanmagyny üpjün etmek baradaky kararyny goldaýarys. BMG Baş Assambleýasynyň “Emeli intellekt potensialyny ýokarlandyrmak boýunça halkara hyzmatdaşlygy güýçlendirmek” karary baradaky ylalaşygyny öwýäris. Afrika Hytaýyň “Global emeli intellekt dolandyryş dolandyryş inisiatiwasy” we “Global maglumat howpsuzlygy başlangyjy” baradaky tekliplerini gutlaýar we Hytaýyň ösýän ýurtlaryň AI-ni global dolandyrmakda, kibernetik howpsuzlykda we maglumatlarda hukuklaryny ýokarlandyrmak ugrundaky tagallalaryna ýokary baha berýär. Hytaý we Afrika milli özüňi alyp baryş kodekslerini döretmek we sanly sowatlylygy ösdürmek ýaly çäreler arkaly AI-den hyýanatçylykly peýdalanmagy çözmek üçin bilelikde işlemäge razylaşýarlar. Ösüşiň we howpsuzlygyň ileri tutulmalydygyna, sanly we aňtaw bölünişiklerini yzygiderli çözmeli, töwekgelçilikleri bilelikde dolandyrmaly we esasy kanal hökmünde BMG bilen halkara dolandyryş çarçuwalaryny öwrenmeli. 2024-nji ýylyň iýul aýynda Bütindünýä emeli intellekt konferensiýasynda kabul edilen Şanhaý global emeli intellekt dolandyryşy baradaky jarnamany we 2024-nji ýylyň iýun aýynda Rabatda AI boýunça ýokary derejeli forumda kabul edilen Afrika AI ylalaşyk jarnamasyny goldaýarys.

IV. Global howpsuzlyk başlangyjy, Hytaýyň we Afrikanyň halkara parahatçylygy we howpsuzlygy goramak üçin bilelikdäki hereketleri üçin güýçli pursat berýär.

21. Biz umumy, hemmetaraplaýyn, hyzmatdaşlygy we durnukly howpsuzlyk gözýetimini goldamagy maksat edinýäris we Global Howpsuzlyk Inisiatiwasyny durmuşa geçirmek we bu çäkde deslapky hyzmatdaşlyga gatnaşmak üçin bilelikde işläris. “Döwrebaplaşdyryş ösüşi üçin berk binýady üpjün etmek üçin dowamly parahatçylygyň we ähliumumy howpsuzlygyň geljegine tarap hereket etmek” atly ýokary derejeli ýygnakda gazanylan möhüm ylalaşygy bilelikde durmuşa geçireris. Afrika meselelerini Afrika çemeleşmeleri arkaly çözmäge we bilelikde “Afrikadaky ýaraglary dymdyrmak” inisiatiwasyny öňe sürmäge bagyşlanýarys. Hytaý Afrika partiýalarynyň haýyşy boýunça sebitdäki nokatlar boýunça araçylyk we arbitra efforts işlerine işjeň gatnaşar we Afrikada parahatçylyga we durnuklylyga ýetmäge oňyn goşant goşar.

“Afrika parahatçylygy we howpsuzlyk arhitekturasy” Afrika yklymynda parahatçylygy we howpsuzlyk meselelerini we howplary çözmek üçin kuwwatly we ideal kadalaşdyryjy esas bolup durýar we halkara jemgyýetçiligini bu çarçuwany goldamaga çagyrýarys. Afrika Hytaýyň “Afrikanyň şahy parahatçylyk we ösüş başlangyjy” üçin ýokary baha berýär. Birleşen Milletler Guramasynyň Howpsuzlyk Geňeşiniň çäginde umumy bähbitlerimizi goramak üçin Afrika parahatçylygy we howpsuzlyk meseleleri boýunça hyzmatdaşlygy ýakynlaşdyrjakdygymyzy tassyklaýarys. Parahatçylygyň ähmiýetini we Birleşen Milletler Guramasynyň parahatçylygy goraýyş amallarynyň halkara we Afrikanyň parahatçylygyny we howpsuzlygyny goramakdaky ornuny nygtaýarys. Hytaý Birleşen Milletler Guramasynyň Howpsuzlyk Geňeşiniň 2719-njy karary bilen Afrika tarapyndan ýolbaşçylyk edilýän parahatçylygy goraýyş operasiýalaryna maliýe goldawyny berýär. Biz Afrikanyň, esasanam Afrikanyň Gornusynda we Sahel sebitinde barha artýan terrorçylyk howpuna garşy göreşmek ugrundaky tagallalaryna ýokary baha berýäris we global terrorçylyga garşy çeşmeleri çagyrýarys. mundan beýläk ösýän ýurtlara bölünip, Afrika ýurtlaryna, esasanam terrorçylykdan ejir çekenlere terrorçylyga garşy mümkinçiliklerini güýçlendirmekde kömek bermek. Kenarýaka Afrika ýurtlarynyň ýüzbe-ýüz bolýan täze deňiz howpsuzlygy howplaryna garşy göreşmek, neşe gaçakçylygy, ýarag söwdasy we adam söwdasy ýaly transmilli guramaçylykly jenaýatlara garşy göreşmek borjumyzy tassyklaýarys. Hytaý AUDA-NEPAD-yň teklip eden Parahatçylyk, Howpsuzlyk we Ösüş Nexus meýilnamasyny goldaýar we AU-nyň dawa-jenjelden soňky dikeldiş we ösüş merkezi bilen baglanyşykly meýilnamalaryň durmuşa geçirilmegine goldaw berer.

22. Gazadaky soňky Ysraýyl-Palestina konflikti we onuň global howpsuzlyga ýaramaz täsiri sebäpli ýüze çykan agyr gumanitar betbagtçylyk barada aladalanýarys. Birleşen Milletler Guramasynyň Howpsuzlyk Geňeşiniň we Baş Assambleýanyň degişli kararlarynyň netijeli durmuşa geçirilmegine we haýal etmän ot açyşlyga çagyrýarys. Hytaý Afrikanyň Gaza konfliktiniň bes edilmegine itergi bermekdäki möhüm roluna, şol sanda ot açyşlygy bes etmek, zamun alnanlary boşatmak we ynsanperwer kömegini artdyrmak ugrundaky tagallalaryna ýokary baha berýär. Afrika, Hytaýyň Palestina halkynyň adalatly işini goldamak üçin edýän tagallalaryna ýokary baha berýär. 1967-nji ýyldaky serhetlere esaslanýan we Gündogar Iýerusalimiň paýtagty hökmünde Ysraýyl bilen parahatçylykly ýaşap, doly özygtyýarly garaşsyz Palestina döwletiniň döredilmegini goldaýan “iki döwletli çözgüt” esasynda giňişleýin çözgüdiň möhümdigini tassyklaýarys. Birleşen Milletler Guramasynyň Palestinaakyn Gündogardaky Palestina bosgunlary üçin kömek we iş gullugyna (UNRWA) işini dowam etdirmegi we işiniň kesilmegi ýa-da bes edilmegi sebäpli ýüze çykyp biljek gumanitar, syýasy we howpsuzlyk töwekgelçiliklerinden gaça durmagyny isleýäris. Ukraina krizisiniň parahatçylykly çözülmegi üçin ähli tagallalary goldaýarys. Ysraýyl-Palestina konflikti ýa-da Ukraina krizisi sebäpli halkara jemgyýetçiligini Afrikadaky goldawy we maýa goýumlaryny azaltmazlyga we azyk howpsuzlygy, howanyň üýtgemegi we energiýa krizisleri ýaly global kynçylyklary çözmekde Afrika ýurtlaryna işjeň goldaw bermäge çagyrýarys.

V. Global siwilizasiýa başlangyjy Hytaý bilen Afrikanyň arasyndaky medeni we siwilizasiýa gepleşiklerini çuňlaşdyrmak üçin möhüm ähmiýete eýe

23. Global siwilizasiýa inisiatiwasyny durmuşa geçirmäge, medeni alyş-çalyşlary berkitmäge we halklaryň arasynda özara düşünişmegi ösdürmäge borçlanýarys. Afrika Hytaýyň Birleşen Milletler Guramasynda “Halkara siwilizasiýa gepleşikleri güni” baradaky teklibine ýokary baha berýär we siwilizasiýanyň dürlüligine hormat goýmagy, umumy adamzat gymmatlyklaryny ösdürmäge, siwilizasiýalaryň mirasyna we täzeligine baha bermäge, medeni alyş-çalyşlary we hyzmatdaşlygy işjeň ösdürmäge taýýardyr. . Hytaý AU-nyň 2024-nji ýyldaky “21-nji asyr afrikalylary üçin bilim: çydamly bilim ulgamlaryny gurmak we Afrikada öz içine alyjy, ömürboýy, ýokary hilli bilimde okuwa girmegi ýokarlandyrmak” mowzugyna ýokary baha berýär we “Hytaý-Afrika zehin ösüşi” arkaly Afrikanyň bilimini döwrebaplaşdyrmagy goldaýar. Hyzmatdaşlyk meýilnamasy. ” Hytaý hytaý kompaniýalaryny afrikaly işgärleri üçin okuw we bilim mümkinçiliklerini ösdürmäge çagyrýar. Hytaý we Afrika ömürboýy öwrenmegi goldaýar we tehnologiýany geçirmek, bilim we potensialy ýokarlandyrmak, dolandyryşy döwrebaplaşdyrmak, ykdysady we jemgyýetçilik ösüşi, tehnologiki innowasiýa we adamlaryň durmuşyny gowulandyrmak üçin zehinleri bilelikde ösdürip, hyzmatdaşlygy berkitmegi dowam etdirer. Bilim, tehnologiýa, saglyk, syýahatçylyk, sport, ýaşlar, aýallar meselesi, pikir merkezleri, metbugat we medeniýet boýunça alyş-çalyşlary we hyzmatdaşlygy hasam giňelderis we Hytaý-Afrika dostlugynyň sosial binýadyny güýçlendireris. Hytaý Dakarda geçiriljek 2026-njy ýylda geçiriljek Youthaşlar olimpiýa oýunlaryny goldaýar. Hytaý we Afrika ylym we tehnologiýa, bilim, söwda, medeniýet, syýahatçylyk we beýleki ugurlarda işgär alyş-çalşyny ösdürer.
24. Hytaý we Afrikanyň alymlary tarapyndan häzirki global kynçylyklary çözmek boýunça döredijilikli pikirleri hödürleýän we Hytaý-Afrika garaýyşlary boýunça berk ylalaşygy görkezýän “Hytaý-Afrika Dar es Salaam ylalaşygy” atly bilelikdäki neşirini öwýäris. Hytaý bilen Afrikanyň pikir merkezleriniň arasyndaky alyş-çalyşlary we hyzmatdaşlygy berkitmegi we ösüş tejribelerini paýlaşmagy goldaýarys. Medeni hyzmatdaşlygyň, dürli siwilizasiýalaryň we medeniýetleriň arasynda gepleşikleri we özara düşünişmegi ösdürmegiň möhüm usulydygyna ynanýarys. Hytaýdan we Afrikadan gelen medeni guramalary dostlukly gatnaşyklary ýola goýmaga we ýerli we esasy medeni alyş-çalyşlary berkitmäge çagyrýarys.

VI. Hytaý-Afrika hyzmatdaşlygy forumyna syn we dünýägaraýyş

25. 2000-nji ýylda döredilen gününden bäri Hytaý-Afrika Hyzmatdaşlyk Forumy (FOCAC) Hytaýyň we Afrikanyň halky üçin umumy abadançylyga we durnukly ösüşe ünsi jemledi. Bu mehanizm yzygiderli kämilleşdirildi we amaly hyzmatdaşlyk möhüm netijeleri berdi, Günorta-Günorta hyzmatdaşlygy we Afrika bilen öňdebaryjy halkara hyzmatdaşlygy üçin özboluşly we täsirli platforma boldy. 2021-nji ýylda FOCAC-nyň 8-nji ministrler maslahatynda, “Dakar hereket meýilnamasy (2022-2024)”, “Hytaý-Afrika hyzmatdaşlygy 2035,” teklip edilen “Dokuz taslama” boýunça dowam etdirilen işleriň netijeli netijelerine ýokary baha berýäris. "We Hytaý-Afrika hyzmatdaşlygynyň ýokary hilli ösmegine itergi beren" Howanyň üýtgemegi boýunça Hytaý-Afrika hyzmatdaşlygy jarnamasy ".
26. FOCAC-yň 9-njy ministrler maslahatyna gatnaşan ministrleriň yhlasy we ajaýyp işine ýokary baha berýäris. Bu jarnamanyň ruhuna laýyklykda “Hytaý-Afrika hyzmatdaşlygy forumy - Pekiniň hereket meýilnamasy (2025-2027)” kabul edildi we Hytaý we Afrika hereket meýilnamasynyň hemmetaraplaýyn we biragyzdan bolmagyny üpjün etmek üçin ýakyndan işleşerler amala aşyryldy.
27. Hytaý Halk Respublikasynyň prezidenti Si Szinpine we 2024-nji ýylda geçiriljek FOCAC Pekin sammitine bilelikde ýolbaşçylyk edenligi üçin Senegalyň prezidenti Makki Sally minnetdarlyk bildirýäris.
28. 2018-nji ýyldan 2024-nji ýyla çenli egindeş başlyklyk eden döwründe forumyň we Hytaý-Afrika gatnaşyklarynyň ösüşine goşan goşandy üçin Senegala minnetdarlyk bildirýäris.
29. Hytaý Halk Respublikasynyň hökümetine we halkyna 2024-nji ýyldaky FOCAC Pekin sammitinde myhmansöýerligi we aňsatlygy üçin minnetdarlyk bildirýäris.
30. Kongo Respublikasynyň 2024-nji ýyldan 2027-nji ýyla çenli forumyň egindeş başlygy wezipesini ýerine ýetirmegini we 2027-nji ýyldan 2030-njy ýyla çenli Ekwatorial Gwineýa Respublikasynyň bu wezipäni ýerine ýetirmegini goldaýarys. FOCAC-nyň 10-njy ministrler maslahatynyň geçiriljekdigi karar edildi. 2027-nji ýylda Kongo respublikasy.